Al jaren maak ik dankbaar gebruik van affirmaties (def: positieve zinnetjes die je zo goed in je (hoofd) opneemt dat je er echt in gaat geloven). De korte versie gaat ongeveer zo: Ik accepteer mijzelf met (iets) – ik accepteer mijzelf zonder (iets) –  ik laat (iets) nu helemaal los en vervang het door (iets anders). Dit heeft lang echt prima gewerkt totdat het qua gevoel ineens niet meer helemaal klopte. Wat een mooi excuus om weer uit te gaan op (zelf)onderzoek!

Bij het toelaten van iets zijn acceptatie en loslaten centrale begrippen. Maar waar gaat dat nou eigenlijk over? Hier een klein verslagje van het (voorlopige) resultaat:

Acceptatie gaat om iets – een beetje – toe te laten. Dat levert meestal een gevoel van (tijdelijke) opluchting op. Maar (in ieder geval bij mij) gaat het toch niet helemaal van harte. Bij het woord acceptatie is er nog een stukje weerstand die ik moet overwinnen. Soms is de weerstand klein, als een bijna niet hoorbaar, fluisterend stemmetje in mijn achterhoofd. Soms is de weerstand nog behoorlijk groot… Nee, ik wil het niet accepteren! Maar het moet wel – dus, ik accepteer het wel, maar… alleen met de kiezen strak op elkaar geklemd…grrrr…

Wat mij ook opviel tijdens mijn onderzoekje naar acceptatie, was een gevoel van actie. Het is alsof het niet als vanzelf gebeurt, ik moet echt wat ondernemen (en vaak ook de wil inzetten), wil het lukken. Bij mij komt een gebaar op … ik doe mijn handpalmen omhoog en haal iets naar me toe.

Loslaten is ook heel vaak actiegericht bij mij. Ik hou iets vast en laat het los. Regelmatig heb ik de neiging om iets weg te willen sturen of weg te blazen. Soms kan dat ook nodig zijn om afstand te creëren tussen iets wat ik meen te herkennen als horend bij mij en niet bij mij. Het gebaar dat ik zie … mijn handen houden iets vast in een vuist en ik gooi of duw het van me af.

Maar loslaten kan natuurlijk ook heel anders zijn … mijn handen houden iets vast… langzaam open ik mijn vuisten en laat wat het ook is uit mijn handen vliegen. Het Engelse ‘release’ geeft mij nog sterker dit gevoel. In wezen gaat het over het toelaten van vrijheid.

De laatste tijd zijn er twee nieuwe begrippen die ervaren willen worden in mijn leven: namelijk omarmen en open zijn.

Omarmen is iets wat ik (nog) niet altijd kan, de tijd is er niet altijd rijp voor. Maar als de tijd er wel is, dan openbaart zich wel een andere dimensie van toelaten. Het gebaar dat ik bij omarmen voel is rond en open. Ik kan het doen op een accepterende manier waarbij ik mijn handen naar me toe haal. Het gevaar is dan dat het bezitterig wordt, het is van mij! Dat is toe-eigenen en niet wat ik bedoel. Als het omarmen gecombineerd wordt met het gebaar voor loslaten, ontstaat een rond gebaar met de handpalmen open en naar boven gericht. Dan is er volle vrijheid.

Met open armen laat ik alles toe: dat waar ik bang voor ben, waar ik een hekel aan heb, wat mij verdrietig maakt, dat wat ik haat, alles waar ik me zorgen over maak. En ook de liefde voor mijzelf en anderen, het geluk, alles wat me blij maakt. Alles is goed. Het kan bij me blijven, het kan wegvliegen.

Als ik vervolgens echt open durf te zijn, verdwijnt op een gegeven moment ook het ‘ik’. Wat betekent dit?  Als mijn ego op zij stapt, ontstaat er ruimte voor volle openheid om binnen te komen. Dan IS er openheid. Er is geen verschil meer tussen ‘gewenste’ en ‘ongewenste’ gedachten, mensen of gebeurtenissen. De grens tussen goed en slecht vervaagt. Het onderscheid tussen ‘mij’ en ‘de ander’ verdwijnt -  alles wordt ‘een’. En dat wat is, IS.

Woorden, gebaren en intenties zijn krachtig. Ga eens voelen. Ik ben benieuwd naar jouw ervaring.

Ik zit (alweer) op mijn fiets. Ik voel de vochtige koude naar binnenkomen bij de enkel, precies in dat halfopen stukje tussen mijn sok en broek. Langzaam kruipt hij omhoog, eerst naar mijn kuiten. Vandaar nestelt het koude vocht zich om mijn knie heen. Van mijn knie glijdt hij als een koele slang langzaam maar zeker via de achterkant van mijn bovenbenen naar mijn billen. De spieren in mijn benen beginnen stijf en strak aan te voelen. Mijn fietszadel is koud. Mijn billen zijn ijskoud, mijn onderrug wordt stram. Ik hoop maar dat ik geen blaasontsteking krijg... Had ik maar een warm pittenkussen om op te zitten!

De Winter komt snel dichterbij. Met de winter komt de koude – of is het andersom? Volgens de Chinese filosofie kan alles in het heelal onderverdeeld worden in 5 elementen: Hout, Vuur, Aarde, Metaal en Water. Fenomenen die met elkaar corresponderen, oftewel op elkaar lijken, worden tot hetzelfde element gerekend. De winter en koude horen bij het Water element. Daarnaast hoort bij de winter bijvoorbeeld ook de omlaaggaande beweging, de oren, de botten, de nier, de blaas, de (onder)rug en de emotie angst.

Het Water element staat voor het begin van het leven en alles wat ‘diep’ ligt, of het nu gaat over weefsels (botten, merg), wilskracht (om te overleven) of erfelijke patronen. De Nier is een ander uiting van het Water element. Tijdens ons leven gebruiken wij deze Nier-energie en als hij op is, is het einde verhaal. Van de Nier-energie wordt gezegd dat hij de basis is van Yin en Yang. Dit betekent is dat de Nier-energie de basis is voor alle andere energie in ons lichaam. De Nier-energie kan onderverdeeld worden in een Yange (warme, activerende) en Yinne (voedende en bevochtigende) component. De Nier-Yin is gevoelig voor te weinig water of voedsel dat te bitter, zout of gekruid is. De Nier-Yang is kwetsbaar voor koud weer en koud voedsel. In de winter is het dus extra belangrijk om de Nier-Yang te beschermen.

De nieren liggen (zowel bij Chinese mensen als bij Westerlingen) ongeveer op taillehoogte aan weerszijden van de ruggengraat. De Chinezen hebben het over het Vuur van Ming-Men (Hara in het Japans) tussen de Nieren, dat de Nier-energie verwarmt en zo helpt om door het lichaam te stromen. Het is erg belangrijk om dit gebied te beschermen en goed warm te houden. Hoe warmer dit gebied is, hoe efficiënter de Nieren zullen functioneren, en hoe beter wij onze basisenergie zullen gebruiken voor onszelf.

Als dit gebied blootligt verspillen wij energie om het van binnenin toch warm te houden. Het is dus geen toeval dat meisjes met korte t-shirts en blote onderbuik en -rug wat extra vet zullen opslaan in dat gebied! Je kunt het ook vergelijken met de kachel op 24 °C zetten en vervolgens alle ramen en deuren open zetten als het vriest buiten. Niet zo handig, hè? Je zou het bijna een beetje dom kunnen noemen… Een goed lang hemdje (of een Japanse Hara-band) is dus beslist geen onnodige accessoire!

Verder, als de Nier-Yang en Blaas energie (Water element) niet sterk genoeg is, krijgt koude en vocht ook de kans om naar binnen te kruipen via de benen. Dit kan o.a. knie- en rugklachten, blaasontstekingen of menstruatieklachten (bij vrouwen dan, hè) als gevolg hebben. Wat ik zelf heel vaak doe, is een legging dragen onder mijn broek. Ik weet het – het komt een beetje suf en overdreven over (ik ben toch geen bejaarde!) – maar dat is wel wat mijn lichaam mij vertelt dat nodig is. Het zal niet voor iedereen zijn, maar mocht je voelen dat het wel nodig is voor jou – You are not alone! Een tip: zijden leggings zijn heerlijk koel als het warm is en warm als het koud is!

Laatst (weer op die fiets) viel me ook nog op, hoe ongelofelijk koud een fietszadel kan zijn. Gelukkig is er tegenwoordig internet, en ja hoor, ik heb een zadeldek van schapenvacht gevonden online! Die gaat dit jaar bovenaan mijn Sinterklaaslijstje!

Overigens zou het helemaal geen slecht idee zijn voor Sinterklaas zelf. Zijn mantel zal wel de onderrug redelijk goed beschermen (hoewel ik altijd ook een hemdje aan zou raden). Maar leggings onder de tabberd en een schapenvachten zadelbeschermer op het paard zou echt geen overbodige luxe zijn – al helemaal niet op die leeftijd, want de Nier-energie van Sinterklaas zal inmiddels toch langzamerhand wat beperkt aan het worden zijn?

Tegenwoordig zit ik in totaal bijna een uur per dag op de fiets. Bij droog zonnig weer met een paar wolkjes en een temperatuur van 15-23 graden, is het best aangenaam (en goed voor mijn conditie!). Alleen is het keuzemenu van het weer vaak toch een beetje te beperkt voor mijn smaak:
…voor wind en motregen, met een temperatuur rond het vriespunt, kies 1.
…voor wind en stortregen, met optioneel hagel, kies 2.
…voor wind op de weg heen en/of terug, kies 3.
…voor wind met onvoorspelbare windvlagen, windkracht 8 of meer, kies 4.
…voor overige opties, kies 5.
Opgelucht dat er een optie 5 is, kies ik daarvoor…
…bedankt voor uw belangstelling voor optie 5. Helaas is het door u gekozen weertype niet leverbaar op dit moment… Kies 1, om terug te gaan, kies 2 om een willekeurige selectie te maken van opties 1 t/m 4…

De oer-Hollandse vochtige zuidwesten wind…die dringt echt overal naar binnen. In de Chinese Geneeskunde wordt gezegd dat weer en klimaat binnendringen in het lichaam als de afweer-energie niet sterk genoeg is. En nu het kouder wordt neemt de vochtige Wind ook nog Koude mee op sleeptouw. Samen gaan zij op zoek naar een zwakke plek van het lichaam (niet zelden op het hoofd of in de nek) om daar binnen te dringen – met snotterneuzen, keelpijn, stijve spieren en hoofdpijn als gevolg. Met de handen in mijn haar: Oh, what to do, what to do?

Hoewel ik inmiddels al bijna 15 jaar in Nederland woon, blijf ik me verbazen over wat nationaal muts-beleid lijkt te zijn. Als de temperatuur in de herfst omlaag begint te kruipen, verschijnen, zo rond 5 °C, de eerste handschoenen. Bij 4 °C komen de sjaaltjes erbij. Dan, duurt het nog heeeel lang, en moet het bijna -2 °C (of liever, nog kouder) zijn, wil de Nederlander een muts op zijn hoofd doen. Vergis je niet – dan is de gevoelstemperatuur met extra wind op de fiets al gauw -10 °C of lager!

Regelmatig komen er mensen binnen in mijn praktijk met de opmerking – het is best wel koud op de fiets, hè - ik had eigenlijk wel handschoenen nodig! Waarop ik het natuurlijk niet kan laten om toe te voegen dat een sjaal en muts ook niet verkeerd was geweest. Maar dat is dan toch net een stapje te ver, want het ziet er echt niet uit, zo’n stomme muts. Wat zullen anderen niet denken? En het kapsel wordt er natuurlijk ook niet mooier van. Dus liever dan maar een koud, bewegingsloos botox-voorhoofd en oren die er bijna afvallen. Ah, daar kunnen wij, stoere Hollanders, wel tegen. Wij zijn toch geen watjes! (Of zoiets).

Als ik zelf op de fiets stap zonder sjaal en muts, voel ik vaak letterlijk de Wind en Koude binnendringen mijn lijf. Ik ben ook een extreme koukleun en mijn afweer-energie zou ook beter kunnen zijn. Dat geef ik zonder meer toe. En dat mensen verschillend zijn, is ook waar. Sommige mensen hebben een immuunsysteem om jaloers op te zijn. Maar ik geloof nooit van mijn leven dat iedereen die ik zie rondfietsen zonder sjaal, handschoenen en muts, dat doet omdat zij voelen en weten dat hun afweer-energie zo sterk is dat Koude en Wind nooit bij hun binnen zouden kunnen komen!

Ik acht het veel waarschijnlijker dat veel mensen niet de tijd nemen om te luisteren naar wat goed is voor hun eigen lichaam. Of het misschien wel weten, maar vinden dat imago belangrijker is dan goed voor jezelf zorgen? Het is maar een gedachte…

Ga eens na bij jezelf - ben ik iemand die met de muts gooit naar mijn lichaam en mijn eigen gezondheid? Voelt dat goed, of is het misschien tijd voor verandering? Is het misschien toch tijd om de muts in ere te herstellen?

Voor mij is het een no-brainer – als ik de keuze heb tussen kou lijden en snotterig zijn, maar met een mooi kapsel (zonder muts), of lekker warm en beschermd, met een minder fraai kapsel (met muts) – dan ga ik voor wat mijn lichaam mij vertelt dat het beste is voor mij. Al ben ik dan misschien een muts.

Ikzelf heb de eerste 30 jaar van mijn leven nooit aan mijn adem gedacht. Behalve als het even niet goed ging. Zoals toen ik na 1500 m hardlopen hijgend op de grond lag met een gevoel van vuur in mijn longen (nee ik ben nooit het hardloop-type geweest). Of als ik snotverkouden wakker werd met een zere keel en vocht in de longen, en elke ademhaling voelde alsof ik onder water moest inademen. Dan viel het ineens op dat mijn adem het toch niet meer als vanzelf deed. Maar zodra ik er geen last meer van had, dacht ik er ook niet aan.

En dat is in principe goed ook want onze adem regelt zich eigenlijk helemaal zelf. Kijk maar naar een kind – die hoef je echt niet te leren hoe hij of zij ‘beter’ moet ademen. Alleen is het wel zo dat velen van ons als volwassenen de neiging hebben om te vergeten hoe het is om ‘normaal’ te ademen. (Lees hier meer over het effect van emoties op de ademhaling). Wat kun je doen om op een ontspannen en natuurlijke manier lucht naar binnen en buiten te verwerken en zodoende meer intens in contact te zijn met het leven en wie je werkelijk bent?

Hier een makkelijke, veilige oefening die je kunt gebruiken om een ontspannen adempatroon te vinden. Alles draait om ontspanning en minimale inspanning. Ga liggen op de rug en leg een kussen onder je knieën zodat je bekken kan ontspannen. (Later kun de oefening ook zittend of staand doen, maar de eerste keer is het makkelijker om goed te ontspannen als je ligt).

1. Adem eest een paar keer in en uit zoals je dat normaal zou doen. Leg dan je handen op je borst en adem in (door de neus), hoog in de borstkas. Probeer je handen weg te drukken met de adem. Je schouders zijn ontspannen. Adem dan weer uit (door de mond) en druk heel rustig de laatste adem uit met de handen. Herhaal 3 keer.

2. Leg dan je handen bij je flanken. Probeer nu alleen in te ademen in je flanken, maak jezelf heel breed, en druk je handen weg met je adem. Je schouders blijven ontspannen. Laat de adem weer uitstromen en druk nog de laatste restjes uit met je handen. Herhaal 3 keer.

3. Leg je handen op de buik en probeer de handen weg te drukken met je adem. Je gebruikt geen spierkracht en de borst gaat niet mee omhoog. Adem uit en druk nog de laatste restjes adem uit met je handen. Herhaal drie keer.

4. Ga diep inademen, vul jezelf helemaal op met lucht van onder in de buik naar boven in de borstkas. De schouders blijven ontspannen! Adem dan uit totdat je voelt dat je helemaal leeg bent. Herhaal drie keer.

5. Bij de laatste uitademing wacht je rustig af totdat je helemaal ‘leeg’ bent. Als het goed is, komt er dan een moment van stilte, en soort vacuüm. Wacht met inademen totdat je werkelijk de impuls voelt van binnenin. Ik voel zelf de impuls bij mijn onderste ribben die naar buiten ‘willen’ en de diafragma die naar beneden drukt. Hierdoor stroomt de lucht in via mijn neus en luchtpijp naar mijn bronchiën en mijn longen, totdat mijn hele borstkas breed en groot is en gevuld is met lucht. Mijn schouders zijn ontspannen. Ik doe niets! Mijn instinctieve lichaam weet wat het moet doen. Adem dan weer een aantal keer bewust uit en in en uit, luisterend naar binnen naar hoe jou lichaam wil ademen. Voel het verschil met voor en na.

Ik hoor graag je ervaring van deze oefening! Aanvullingen en verbetersuggesties zijn natuurlijk ook altijd welkom!