Vorige keer heb ik verteld over de taken en functies van de drie centra waaruit wij als mens bestaan. Even een resumé: In het dagelijkse leven is het hoofd of het mentale centrum verantwoordelijk voor onze gedachten. Het hart of het emotionele centrum neemt onze gevoelens voor haar rekening. Het lichaam of het fysieke centrum heeft een functie zowel bij bewegingen als bij instinctieve lichaamsfuncties. Doorgaans staan de centra in dienst van het ego. Maar zij hebben allemaal een hoger doel.
Het is mogelijk om de 9 enneatypes in te delen op basis van verschillende combinaties van dominante en onderdrukte centra. Vandaag gaan wij kijken naar de indeling van enneatypes volgens verschillen in voorkeurscentrum. Het wordt een wat langere informatieve blog – ik hoop dat je iets nieuws gaat ontdekken over jezelf…
In het enneagram komt de fysieke energie binnen op punt 9. De emotionele energie komt binnen bij punt 3. Bij punt 6 komt mentale energie binnen. Door te kijken naar de enneatypes bij en naast het desbetreffende punt, kunnen wij de types indelen in 3 categorieën: buik (8,9,1), hart (2,3,4) en hoofd (5,6,7) typen.
Mensen met een fysieke basisenergie worden ook buik of instinctieve types genoemd. De basisemotie van deze enneatypes is woede. De focus van deze types ligt op veiligheid, instinctieve reacties en het zijn. Buiktypes bieden weerstand tegen het heden. Het ware doel van het fysieke centrum is om (voelbaar) in het hier en nu te zijn en om onze energie te gebruiken voor onze echte doelen. Op het niveau van het ego wordt deze energie (soms openlijk en soms op een passief-agressieve manier) gebruikt om een bepaalde macht en invloed te hebben. Bewust of onbewust zijn buiktypes bezig met vragen over de eigen veiligheid en kracht in relatie tot anderen. Door grenzen te trekken (of door dissociatie) kunnen deze types het echte contact met de realiteit vermijden. Op een bepaalde manier zijn buiktypes vijandig tegenover alles – inclusief henzelf. Zij zijn zelden tevreden met dingen zoals ze zijn en gebruiken hun energie om zichzelf te beschermen (desnoods door pogingen om continu de omstandigheden te veranderen). Diep van binnen hebben buiktypes het gevoel dat ze onbelangrijk zijn.
Mensen die hun basisenergie krijgen vanuit het emotionele centrum worden hart types genoemd. De basisemotie bij deze typen is verdriet en schaamte. Deze types zijn gericht op gevoelens, emoties, (persoonlijke) relaties en het verleden. Het ware doel van het emotionele centrum is een diep gevoelsmatig inzicht in verbondenheid, wie wij echt zijn, en in hoe relaties werken. Op het niveau van het ego wordt deze gave gebruikt om andere mensen zover te krijgen dat ze hen aardig vinden, op hen reageren of hen tot het middenpunt van de aandacht maken. Ze zijn dus bezig met hun eigen identiteit en imago. Harttypes denken (onbewust) dat ze alleen door contact met andere mensen het gevoel kunnen krijgen dat zij de moeite waard zijn. Zij verlangen dat andere mensen hen positief zien, en zoeken bevestiging van anderen. Harttypes hebben een diepe overtuiging dat ze het liefhebben niet waard zijn.
Mensen met een mentale basisenergie worden hoofd types genoemd. De basisemotie bij hoofdtypes is angst en onzekerheid. Hoofdtypes zijn gericht op denken, berekeningen, het maken van afwegingen en de toekomst. Het ware doel van het mentale centrum is een stil, objectief innerlijk weten. Op het niveau van het ego geloven hoofdtypes dat informatie en objectiviteit iemand tot een waardevol en nuttig mens maakt. Voor hen is het belangrijk om achterliggende principes te vinden en begrijpen. Ze gaan ervan uit dat alleen abstracte kennis authentiek en onbedorven is en negeren informatie uit andere centra. Relaties worden doorgaans aangegaan op basis van intellectuele identificatie, zonder emotionele betrokkenheid. Zo begrijpen hoofdtypes ervaringen op een abstracte manier, zonder eventuele angst of emotionele pijn te hoeven ervaren. Diep van binnen worstelen hoofdtypes met een fundamenteel gevoel van incompetent zijn.
Hoe kun je de types die gebruik maken van hetzelfde dominante centrum van elkaar scheiden?
De buiktypes (8, 9 en 1) zijn gericht op veiligheid, instinctieve reacties en het zijn. Enneatype 8 wil sterk zijn en zich sterk voelen, en is niet bang om zijn/haar boosheid te laten zien. Enneatype 9 zijn meegaand in hun gedrag en meestal niet in contact met hun eigen boosheid (die zich eerder uit als passief-agressief verzet). Enneatype 1 stelt hoge eisen aan zichzelf en anderen en onderdrukt regelmatig zijn frustratie.
De harttypes (2, 3 en 4) zijn gericht op gevoelens, emoties en relaties. Enneatype 2 zal (onbewust) zijn of haar eigen behoeftes onderdrukken, voor anderen zorgen en wil (daardoor) als liefdevol gezien worden. Enneatype 3 zoekt bewondering en bevestiging door succesvol te zijn en zich met dat succes te identificeren. Enneatype 4 zoekt liefde door zich te onderscheiden en daardoor anders en bijzonder te zijn.
De hoofdtypes (5, 6 en 7) zijn gericht op denken, berekeningen en het maken van afwegingen. Enneatype 5 zoekt zekerheid door zich terug te trekken uit de echte wereld, naar het hoofd in een wereld van kennis en feiten. Enneatype 6 zoekt zekerheid in regels, structuur en voorspelbaarheid. Enneatype 7 leeft in een wereld van plannen maken en activiteiten en zoekt op deze manier zekerheid via het vermijden van negatieve emoties.
Als je deze beschrijvingen leest is de kans groot dat al een vermoeden begint te krijgen waar jou ‘favoriete’ enneatype zou kunnen zitten. Als je twijfelt tussen twee categorieën kan het zijn dat je (op dit moment of in verschillende situaties) heen en weer fietst tussen twee centra of twee types. Daarnaast zijn met name de typen 3, 6 en 9 doorgaans niet al te bewust van hun voorkeurscentrum omdat zij daar afgesneden van zijn, dus dat kan ook verwarring scheppen.
Bestudeer de komende week eens je verschillende centra en kijk of je erachter kunt komen welk centrum bij jou dominant is en welk centrum nauwelijks gebruikt wordt. Volgende keer gaan wij dieper in op de samenwerking van de centra per enneatype.
Meer weten? Hier een paar leuke bronnen:
Riso & Hudson / Understanding the enneagram – the practical guide to personality types
Riso & Hudson / The wisdom of the enneagram
Hurley & Dobson / Welk type ben ik – het enneagram als sleutel tot de negen persoonliljkheidstypes.
Het is mogelijk om de 9 enneatypes in te delen op basis van verschillende combinaties van dominante en onderdrukte centra. Vandaag gaan wij kijken naar de indeling van enneatypes volgens verschillen in voorkeurscentrum. Het wordt een wat langere informatieve blog – ik hoop dat je iets nieuws gaat ontdekken over jezelf…
In het enneagram komt de fysieke energie binnen op punt 9. De emotionele energie komt binnen bij punt 3. Bij punt 6 komt mentale energie binnen. Door te kijken naar de enneatypes bij en naast het desbetreffende punt, kunnen wij de types indelen in 3 categorieën: buik (8,9,1), hart (2,3,4) en hoofd (5,6,7) typen.
Mensen met een fysieke basisenergie worden ook buik of instinctieve types genoemd. De basisemotie van deze enneatypes is woede. De focus van deze types ligt op veiligheid, instinctieve reacties en het zijn. Buiktypes bieden weerstand tegen het heden. Het ware doel van het fysieke centrum is om (voelbaar) in het hier en nu te zijn en om onze energie te gebruiken voor onze echte doelen. Op het niveau van het ego wordt deze energie (soms openlijk en soms op een passief-agressieve manier) gebruikt om een bepaalde macht en invloed te hebben. Bewust of onbewust zijn buiktypes bezig met vragen over de eigen veiligheid en kracht in relatie tot anderen. Door grenzen te trekken (of door dissociatie) kunnen deze types het echte contact met de realiteit vermijden. Op een bepaalde manier zijn buiktypes vijandig tegenover alles – inclusief henzelf. Zij zijn zelden tevreden met dingen zoals ze zijn en gebruiken hun energie om zichzelf te beschermen (desnoods door pogingen om continu de omstandigheden te veranderen). Diep van binnen hebben buiktypes het gevoel dat ze onbelangrijk zijn.
Mensen die hun basisenergie krijgen vanuit het emotionele centrum worden hart types genoemd. De basisemotie bij deze typen is verdriet en schaamte. Deze types zijn gericht op gevoelens, emoties, (persoonlijke) relaties en het verleden. Het ware doel van het emotionele centrum is een diep gevoelsmatig inzicht in verbondenheid, wie wij echt zijn, en in hoe relaties werken. Op het niveau van het ego wordt deze gave gebruikt om andere mensen zover te krijgen dat ze hen aardig vinden, op hen reageren of hen tot het middenpunt van de aandacht maken. Ze zijn dus bezig met hun eigen identiteit en imago. Harttypes denken (onbewust) dat ze alleen door contact met andere mensen het gevoel kunnen krijgen dat zij de moeite waard zijn. Zij verlangen dat andere mensen hen positief zien, en zoeken bevestiging van anderen. Harttypes hebben een diepe overtuiging dat ze het liefhebben niet waard zijn.
Mensen met een mentale basisenergie worden hoofd types genoemd. De basisemotie bij hoofdtypes is angst en onzekerheid. Hoofdtypes zijn gericht op denken, berekeningen, het maken van afwegingen en de toekomst. Het ware doel van het mentale centrum is een stil, objectief innerlijk weten. Op het niveau van het ego geloven hoofdtypes dat informatie en objectiviteit iemand tot een waardevol en nuttig mens maakt. Voor hen is het belangrijk om achterliggende principes te vinden en begrijpen. Ze gaan ervan uit dat alleen abstracte kennis authentiek en onbedorven is en negeren informatie uit andere centra. Relaties worden doorgaans aangegaan op basis van intellectuele identificatie, zonder emotionele betrokkenheid. Zo begrijpen hoofdtypes ervaringen op een abstracte manier, zonder eventuele angst of emotionele pijn te hoeven ervaren. Diep van binnen worstelen hoofdtypes met een fundamenteel gevoel van incompetent zijn.
Hoe kun je de types die gebruik maken van hetzelfde dominante centrum van elkaar scheiden?
De buiktypes (8, 9 en 1) zijn gericht op veiligheid, instinctieve reacties en het zijn. Enneatype 8 wil sterk zijn en zich sterk voelen, en is niet bang om zijn/haar boosheid te laten zien. Enneatype 9 zijn meegaand in hun gedrag en meestal niet in contact met hun eigen boosheid (die zich eerder uit als passief-agressief verzet). Enneatype 1 stelt hoge eisen aan zichzelf en anderen en onderdrukt regelmatig zijn frustratie.
De harttypes (2, 3 en 4) zijn gericht op gevoelens, emoties en relaties. Enneatype 2 zal (onbewust) zijn of haar eigen behoeftes onderdrukken, voor anderen zorgen en wil (daardoor) als liefdevol gezien worden. Enneatype 3 zoekt bewondering en bevestiging door succesvol te zijn en zich met dat succes te identificeren. Enneatype 4 zoekt liefde door zich te onderscheiden en daardoor anders en bijzonder te zijn.
De hoofdtypes (5, 6 en 7) zijn gericht op denken, berekeningen en het maken van afwegingen. Enneatype 5 zoekt zekerheid door zich terug te trekken uit de echte wereld, naar het hoofd in een wereld van kennis en feiten. Enneatype 6 zoekt zekerheid in regels, structuur en voorspelbaarheid. Enneatype 7 leeft in een wereld van plannen maken en activiteiten en zoekt op deze manier zekerheid via het vermijden van negatieve emoties.
Als je deze beschrijvingen leest is de kans groot dat al een vermoeden begint te krijgen waar jou ‘favoriete’ enneatype zou kunnen zitten. Als je twijfelt tussen twee categorieën kan het zijn dat je (op dit moment of in verschillende situaties) heen en weer fietst tussen twee centra of twee types. Daarnaast zijn met name de typen 3, 6 en 9 doorgaans niet al te bewust van hun voorkeurscentrum omdat zij daar afgesneden van zijn, dus dat kan ook verwarring scheppen.
Bestudeer de komende week eens je verschillende centra en kijk of je erachter kunt komen welk centrum bij jou dominant is en welk centrum nauwelijks gebruikt wordt. Volgende keer gaan wij dieper in op de samenwerking van de centra per enneatype.
Meer weten? Hier een paar leuke bronnen:
Riso & Hudson / Understanding the enneagram – the practical guide to personality types
Riso & Hudson / The wisdom of the enneagram
Hurley & Dobson / Welk type ben ik – het enneagram als sleutel tot de negen persoonliljkheidstypes.
RSS Feed
