En welk enneatype ben ik? Dit is meestal een van de eerste vragen die ik krijg als ik vertel dat ik met het enneagram werk. Het lijkt misschien simpel om iemand te ‘typeren’. Je hebt er immers maar 9 om uit te kiezen, dus hoe moeilijk kan het zijn? Nou, het valt echt niet altijd mee… Inmiddels heb ik de lijst meestal wel met een paar minuten interactie en eventueel wat vragen teruggebracht naar 2 of 3 types, maar om een type te kiezen vergt echt meer speurwerk. En dan is nog maar de vraag of je wel een type bent, of misschien toch meerdere types in je hebt.
Maar wat is een enneatype eigenlijk? In een eerdere blog (en op mijn website) heb ik het enneagram als procesmodel kort beschreven. Even ter herinnering: de negen punten langs de buitenkant van de cirkel beschrijven de 9 verschillende fases van elk proces.
De 9 enneatypes komen overeen met de energieën van de verschillende fases. Zo is bijvoorbeeld enneatype 1 (de perfectionist) bezig met ‘het verlangen’, en hoe iets nog verbeterd kan worden. En enneatype 2 (de helper) is aan het onderzoeken hoe hij of zij anderen kan helpen enz. (Kijk bij ‘enneatypes beschreven’ als je meer wilt weten over typerend gedrag van de verschillende types).
Hoe kiezen wij dan onze enneatype? Op het niveau van het psyche is de ‘keuze’ voor een enneatype een ingebouwde strategie om pijn te vermijden. Heel kort door de bocht: als baby beleef je alles als ‘een’, elk moment is ‘totaal’ en je hebt geen voorkeur of afkeur. Maar er komt een moment dat je je begint te beseffen dat je een afgescheiden individu bent (je hebt bijvoorbeeld honger, maar krijgt je eten niet onmiddellijk). Dat doet pijn en levert een gevoel van doodsangst op. Enneatypisch gedrag is een automatische strategie om die pijn niet meer (opnieuw) te hoeven voelen. Welke strategie jij als eerste gaat kiezen is waarschijnlijk al bepaald voor of bij je geboorte.
Nu zijn er verschillende scholen in ennea-land over het aantal strategieën per persoon: Sommige zijn van mening dat je een type bent.
Volgens anderen is het meer dynamisch en heb je alle types in je.
Het enneagram is een model dat de wetten van het universum samenvat in een symbool met het uitgangspunt is dat wij allemaal voortkomen uit ‘eenheid’ of ‘de Bron’. Als wij uit eenheid komen, dan is voor mij is de logische conclusie dat wij ook een heel enneagram zijn en dus in principe toegang hebben tot alle energieën en types. Dat wil niet zeggen dat wij geen ‘voorkeuren’ hebben.
Mijn persoonlijke ervaring is dat ik twee bijna even sterke strategieën in me heb, namelijk het gedrag van enneatype 9 (de bemiddelaar) en dat van enneatype 5 (de waarnemer). Daarnaast gebruik ik best vaak verdedigingsmechanieken van andere types. Ik heb periodes gehad met veel angsten (bijvoorbeeld 6 jaar lang geen auto durven rijden) en focus op mogelijke problemen in plaats van oplossingen, zoals enneatype 6 (de wachter). Toen mijn dochter geboren werd, zag ik ineens heel sterk het gedrag van enneatype 2 (de helper) naar voren komen. Ik ging mijn eigen behoeftes verdringen en voor anderen bedenken wat zij nodig hadden (Wat ook logisch is als je in de moeder-energie zit en alles moet bepalen voor je kind.) De laatste tijd vind ik best veel dingen ‘leuk’ en ben ik regelmatig pijn aan het rationaliseren, net als een 7 (de optimist).
Dus, welk type ben ik dan? Qua gedrag heb ik inmiddels wel een paar jasjes om uit te kiezen. Qua diepste drijfveren neig ik om mij het meeste te identificeren met de harmoniezoekende 9. Die zich overigens ook het makkelijkst gaat identificeren met andere types, dus wat dat betreft ‘ben’ ik dan misschien alleen maar een 9?
Of misschien maakt het niet uit. Het mooie van het enneagram is dat heel veel visies naast elkaar kunnen leven in hetzelfde symbool. Je kunt het bijvoorbeeld ook zien als een model voor de spirituele ontwikkeling van de mens. Je kunt er in feite alles op projecteren, wat dat betreft is het een volmaakte spiegel. En eigenlijk kan het ook niet anders – het enneagram is immers een model dat de wetten van het universum weet samen te vatten in een symbool…
Maar wat is een enneatype eigenlijk? In een eerdere blog (en op mijn website) heb ik het enneagram als procesmodel kort beschreven. Even ter herinnering: de negen punten langs de buitenkant van de cirkel beschrijven de 9 verschillende fases van elk proces.
De 9 enneatypes komen overeen met de energieën van de verschillende fases. Zo is bijvoorbeeld enneatype 1 (de perfectionist) bezig met ‘het verlangen’, en hoe iets nog verbeterd kan worden. En enneatype 2 (de helper) is aan het onderzoeken hoe hij of zij anderen kan helpen enz. (Kijk bij ‘enneatypes beschreven’ als je meer wilt weten over typerend gedrag van de verschillende types).
Hoe kiezen wij dan onze enneatype? Op het niveau van het psyche is de ‘keuze’ voor een enneatype een ingebouwde strategie om pijn te vermijden. Heel kort door de bocht: als baby beleef je alles als ‘een’, elk moment is ‘totaal’ en je hebt geen voorkeur of afkeur. Maar er komt een moment dat je je begint te beseffen dat je een afgescheiden individu bent (je hebt bijvoorbeeld honger, maar krijgt je eten niet onmiddellijk). Dat doet pijn en levert een gevoel van doodsangst op. Enneatypisch gedrag is een automatische strategie om die pijn niet meer (opnieuw) te hoeven voelen. Welke strategie jij als eerste gaat kiezen is waarschijnlijk al bepaald voor of bij je geboorte.
Nu zijn er verschillende scholen in ennea-land over het aantal strategieën per persoon: Sommige zijn van mening dat je een type bent.
Volgens anderen is het meer dynamisch en heb je alle types in je.
Het enneagram is een model dat de wetten van het universum samenvat in een symbool met het uitgangspunt is dat wij allemaal voortkomen uit ‘eenheid’ of ‘de Bron’. Als wij uit eenheid komen, dan is voor mij is de logische conclusie dat wij ook een heel enneagram zijn en dus in principe toegang hebben tot alle energieën en types. Dat wil niet zeggen dat wij geen ‘voorkeuren’ hebben.
Mijn persoonlijke ervaring is dat ik twee bijna even sterke strategieën in me heb, namelijk het gedrag van enneatype 9 (de bemiddelaar) en dat van enneatype 5 (de waarnemer). Daarnaast gebruik ik best vaak verdedigingsmechanieken van andere types. Ik heb periodes gehad met veel angsten (bijvoorbeeld 6 jaar lang geen auto durven rijden) en focus op mogelijke problemen in plaats van oplossingen, zoals enneatype 6 (de wachter). Toen mijn dochter geboren werd, zag ik ineens heel sterk het gedrag van enneatype 2 (de helper) naar voren komen. Ik ging mijn eigen behoeftes verdringen en voor anderen bedenken wat zij nodig hadden (Wat ook logisch is als je in de moeder-energie zit en alles moet bepalen voor je kind.) De laatste tijd vind ik best veel dingen ‘leuk’ en ben ik regelmatig pijn aan het rationaliseren, net als een 7 (de optimist).
Dus, welk type ben ik dan? Qua gedrag heb ik inmiddels wel een paar jasjes om uit te kiezen. Qua diepste drijfveren neig ik om mij het meeste te identificeren met de harmoniezoekende 9. Die zich overigens ook het makkelijkst gaat identificeren met andere types, dus wat dat betreft ‘ben’ ik dan misschien alleen maar een 9?
Of misschien maakt het niet uit. Het mooie van het enneagram is dat heel veel visies naast elkaar kunnen leven in hetzelfde symbool. Je kunt het bijvoorbeeld ook zien als een model voor de spirituele ontwikkeling van de mens. Je kunt er in feite alles op projecteren, wat dat betreft is het een volmaakte spiegel. En eigenlijk kan het ook niet anders – het enneagram is immers een model dat de wetten van het universum weet samen te vatten in een symbool…
RSS Feed
